Het effect van kleuren op gedrag
Het effect van kleuren op gedrag
Kijk dan eens naar onderstaande advertentie. Waar focus je als eerste op?Je blik wordt waarschijnlijk naar de geel gemarkeerde vrouw getrokken. Dat is het hele punt van het gebruik van een marker. De kritische delen springen eruit. Dat is een effect van kleuren op gedrag: ze trekken de aandacht. In deze blog gaan we kijken naar verschillende perspectieven op het effect van kleuren op gedrag. Jumpstart deze blog en lees wat kleuren voor jou kunnen doen.
Kleuren kunnen dienen als een krachtig visueel signaal om uw aandacht te trekken. Het is geen verrassing dat bedrijven speciale aanbiedingen of kortingen markeren met kleuren. En op een website kunnen kleuren bijdragen aan een grotere bruikbaarheid.
Het perspectief van een kunstenaar
Schilders hebben de kracht van kleur ontdekt en bestudeerden al eeuwenlang wat het met de kijker doet. In de periode van het post-impressionisme, waarin kunstenaars zich richtten op het oproepen van emoties, werden kleuren gebruikt voor hun onderliggende emotionele associaties.
“In plaats van te proberen precies te reproduceren wat ik voor me zie, maak ik meer willekeurig gebruik van kleur om mijzelf krachtiger uit te drukken.” zei Vincent van Gogh
Een evolutionair perspectief
Ons brein is bedraad om aandacht te schenken aan objecten die een contrasterende kleur hebben in vergelijking met de omgeving. Het hielp onze voorouders om voedsel te vinden, of potentiële gevaren en bedreigingen op te merken. Ook in het dieren- en plantenrijk dienen felle kleuren bepaalde overlevingsfuncties zoals voortplanting en bescherming. Kleuren zijn ontegensprekelijk een waardevol marketinginstrument. De vraag is echter: zijn sommige kleuren beter voor specifieke doeleinden? Laten we eens kijken hoe u het effect van kleuren op gedrag kunt benutten.
Emoties oproepen met kleuren
Filmproducenten roepen ook stemming en emoties op met kleuren. In Pixar’s film Inside Out is kleur een leidend motief. Scènes waarin de hoofdpersoon gelukkig is, zijn kleurrijk. In grijze en eentonige scènes daarentegen is ze verdrietig en zonder hoop.
In de film hebben de vijf primaire emoties een kenmerkende kleur. Vreugde is van helder geel, woede van warm rood, walging van giftig groen, angst van lichtpaars en verdriet van diep blauw. Volgens de regisseur kozen ze de kleur mede op basis van kleur idioom in de Engelse taal. Bijvoorbeeld: zich blauw voelen/de blues hebben, verdriet) of rood zien van boosheid.
Kleuren en hun emotionele associaties zijn geworteld in onze culturele opvoeding. Ze variëren tussen culturen. In het Engels ben je groen van jaloezie, in het Duits geel (gelb vor Neid sein). Paars wordt vaak geassocieerd met rijkdom, royalty’s en adel. In Thailand en Brazilië is paars echter de kleur van rouw.
Ook binnen een cultuur kunnen er verschillen zijn, afhankelijk van de situatie. Rood staat voor romantiek in een bloemenwinkel (rode rozen) of voor geweld en oneerlijkheid tijdens een voetbalwedstrijd (rode kaart).
Kleuren en merk
Bij het kiezen van een kleur voor uw merk moet u rekening houden met de cultuur en de context. Zeker tijdens een cross-culturele marketingcampagne. Dit kan een uitdaging zijn. Het effect van kleur op gedrag en emoties kunnen heel verschillend zijn.
Cross-culturele overeenkomsten van warme en koele kleurassociaties
Kleuren kunnen deze opwindingstoestanden en emoties veroorzaken. Verschillende onderzoeken tonen de impact aan van de verfkleur die in kantoren of woonkamers wordt gebruikt op de stemming van mensen erin. Soms komt het effect van kleuren op gedrag komen voor in verschillende culturen. Warme kleuren zoals rood, geel en oranje roepen hogere emoties van opwinding op, zoals liefde, passie, geluk en woede. Koele kleuren, zoals blauw, groen en paars, worden gelinkt aan kalmte, droefheid en onverschilligheid.
Hoe kleur ons leven beïnvloedt; kleuren in het verkeer
In veel culturen betekent rood gevaar. Verkeersborden die onmiddellijke aandacht en reactie vereisen, zijn meestal rood. Dat is een goede keuze, het effect van kleuren op gedrag worden goed toegepast. Vanuit neurowetenschappelijk perspectief is het een verstandige keuze om ze rood te maken. In onze hersenen zijn de meeste cellen die verantwoordelijk zijn voor het zien van kleuren, ingesteld om te reageren op de kleur rood. Daarom trekt rood onze aandacht meer. Daarom kunnen we sneller reageren op een rood teken.
Kleuren beïnvloeden onze smaak
Wist je dat de kleur van voedsel onze eetlust kan vergroten en onze smaak kan beïnvloeden? Van sinaasappel is bekend dat het de eetlust verhoogt en wordt vaak gebruikt voor voedselpakketten en in fastfoodrestaurants. Blauw veroorzaakt walging en eetlustverlies omdat er geen natuurlijke voedingsmiddelen in helder blauw zitten. Deze impliciete kleur verwachtingen kunnen de manier waarop we reageren op eten of drinken veranderen. Zo lanceerde Nestlé een versie met Matcha Groene Thee-smaak van de KitKat-chocoladereep in Europa. Groen is meestal geen kleur die wordt geassocieerd met chocolade, dessert en zoetheid. In plaats daarvan, als een (zuivel)product groen wordt, geeft dit aan dat het slecht is geworden. Daarom kan deze kleurassociatie sommige Europeanen ervan weerhouden om deze versie van de chocoladereep te proberen en ervan te genieten
Kleuren van kleding beïnvloeden hoe we mensen waarnemen
De kleur van iemands kleding beïnvloedt welke attributen en kenmerken we aan haar koppelen. Het kan cultureel bevooroordeeld zijn door historische gebeurtenissen of politieke groeperingen, maar dat hangt af van de context. Zwart is vaak gerelateerd aan macht, kracht en autoriteit. Denk aan zwarte doctoraats toga , intellectuele kracht of een zwarte band in karate, lichamelijke en mentale kracht. Sportteams met zwarte uniformen krijgen echter meer straffen en de spelers worden geassocieerd met negatieve eigenschappen zoals agressie.
Kleur beïnvloedt perceptie van temperatuur
Of je het warm of koud hebt, hangt af van de kleurtint van je omgeving. In een kamer geschilderd in warme kleur zal de temperatuur hoger aanvoelen dan dezelfde temperatuur in een koel gekleurde kamer. Als je denkt aan temperatuurgerelateerde associaties met deze kleuren, is dit niet verwonderlijk. Blauw staat voor winter, ijs, water, frisheid, regen, wind en je lippen worden blauw als je het koud hebt. Warme kleuren zoals rood of geel produceren beelden als vuur, zon en zomer in je hoofd. Er worden niet voor niets ‘warme’ en ‘koele’ kleuren genoemd.
Kleuren beïnvloeden onze beslissingen
De kleur van uw product kan de reden zijn voor een klant om het te kopen. Kleuren wekken emoties bij mensen op. Het effect van kleuren op gedrag gaan vaak gepaard met emoties. Ons brein vertrouwt sterk op emoties en gevoelens bij het nemen van een beslissing (zie Kahneman’s concept van systeem 1 en 2). Zo kan het handig zijn om te weten welke emoties jouw doelgroep associeert met welke kleur. Als gevolg hiervan kun je precies de gevoelens oproepen die je wilt. Het gebruik van warme kleuren in uw campagnes of logo wekt over het algemeen vertrouwen en een positieve houding ten opzichte van uw merk. Als gevolg hiervan leidt het tot loyaliteit en verhoogt het de koopintentie.
De kleur van uw merk en prestaties
De kleur van uw merk heeft ook invloed op uw medewerkers. Uit een onderzoek bleek dat rood in het logo ervoor zorgt dat werknemers harder werken.Een andere studie beoordeelde het effect van kleuren op de prestaties. Studenten die in een rood geverfde kamer moesten wachten voordat ze een examen konden afleggen, lieten significant lagere testresultaten zien. De onderzoeker redeneerde dat het zou kunnen zijn omdat rood wordt geassocieerd met gevaar en falen, fouten in examens worden meestal rood gemarkeerd.
Hetzelfde patroon van verminderde prestatie veroorzaakt door letterlijk rood zien is aanwezig in sportspellen en competities. In een onderzoek verloren teams die tegenover tegenstanders stonden die een rode outfit droegen vaker dan wanneer de tegenstanders een blauwe droegen.
Overleven en creativiteit
Warme kleuren zoals rood en oranje lijken de overlevingsmodus te activeren, waardoor snelheid en kracht toenemen, maar geduld en creativiteit afnemen.Koele kleuren zoals blauw lijken tegengestelde kalmerende effecten te hebben. Ze zijn ontspannend en stimuleren de creativiteit. Het installeren van blauw gekleurde lichten in treinstations of straten kan zelfs het misdaadcijfer verminderen.
Kleuren beïnvloeden de perceptie van tijd
Rood activeert een overlevingsreactie om het hoofd te bieden aan potentieel gevaar. De perceptie van tijd in die situaties verschuift. Herinner je een situatie waarin je nerveus en voorzichtig was; de tijd voelde gewoon eindeloos. Evolutionair gezien kon je hierdoor kun op meer details letten en nauwkeuriger handelen op dit moment van gevaar. Onze voorouders waren dus bewust genoeg om de schop te pakken om zichzelf net op tijd tegen de tijger te beschermen. Hoe kan dit nuttig zijn? Het hangt af van de context. In een druk restaurant met beperkte zitplaatsen wil je misschien dat klanten sneller vertrekken. Maar op een luchthaven wil je misschien reizigers de wachttijden voor vertraagde vluchten als korter laten ervaren in plaats van langer.
Kleuren beïnvloeden ons fysiologisch
Kleur heeft niet alleen invloed op onze psychologische en emotionele toestand, maar ook op ons lichaam. In overeenstemming met de psychologische voorbereiding op gevaar, is bekend dat rood de fysiologische alertheid verhoogt. Het activeert ons zenuwstelsel en verhoogt zo de hartslag en de hoeveelheid adrenaline die in onze bloedbaan circuleert. Deze vecht-of-vluchtreactie stelt ons in staat sneller te reageren.
Ook leidt het eerder genoemde ontspannende effect van koele kleuren zoals blauw en groen tot fysiologische veranderingen. Ze kalmeren het lichaam en verminderen bijvoorbeeld de ademhaling en verlagen de bloeddruk. Daarom kleden chirurgen zich vaak in groen of blauw.
De kracht van kleuren gaat nog verder. De kleur van een medicijn lijkt invloed te hebben op de effectiviteit ervan. Rode, gele en oranje pillen worden geassocieerd met stimulerende effecten; blauw, groen en paars met ontspannende of zelfs verdovende effecten.
Een studie onderzocht de invloed van kleur op het placebo-effect. Alle deelnemers geloofden dat ze stimulerende medicijnen kregen, ook al kregen ze allemaal placebo’s. De ene groep kreeg warm gekleurde pillen en de andere groep kreeg koel gekleurde pillen. De bevindingen toonden aan dat het placebo-effect sterker was bij mensen die pillen met warme kleuren kregen dan bij degenen die koele kleuren kregen.
Wat je moet onthouden over kleuren. Pak je marker en markeer dit:
- kleuren kunnen, als ze verstandig worden gekozen, een aanzienlijke impact hebben,
- kleur kan van invloed zijn op hoe gedenkwaardig iets is, de aandacht leiden, emoties oproepen en zelfs de motoriek en prestaties beïnvloeden,
- houd er rekening mee dat het effect van kleuren op gedrag kan verschillen per cultuur en context.
Een beetje stof tot nadenken om mee te eindigen: kleur wordt niet alleen geassocieerd met wat we zien. In onze geest worden bepaalde smaken, geuren en geluiden weergegeven in specifieke kleuren. Hoe consistenter je bent, hoe sterker de emotionele en fysiologische effect van kleuren op gedrag. Nu je het effect van kleuren op gedrag onder de knie hebt.
Wil je meer leren over de toepassing van brein en gedrag inzichten in management, HR, groei en innovatie? Lees dan onze blog!
About Neurofied
Neurofied is een management consulting en training bedrijf gespecialiseerd in Brein en Gedrag. Wij helpen teams en organisaties met het designen, implementeren en optimaliseren van hun verandermanagement, digitale transformatie, learning & development, customer journey en meer o.b.v. brein en gedrag inzichten.
Sinds 2018 hebben wij 1500+ professionals getraind en met 50+ teams samengewerkt van bedrijven als ABN AMRO, Tesla, Calvin Klein en Adidas. We zijn ook frequente sprekers op universiteiten en congressen.
Als je kansen ziet om samen te werken, stuur ons hier een bericht.
Author
